Inspirowani maksymą Seneki "Docendo discimus" (ucząc innych - sami się uczymy) przygotowaliśmy projekt szeroko rozumianej edukacji kulturalnej, dzięki któremu młodzież zdobywać będzie wiedzę z historii, historii sztuki, varsavianistyki i fotografii. Wehikułem tego procesu będzie wspólne przygotowywanie - pod okiem naszych edukatorów - terenowych gier miejskich przeznaczonych dla rówieśników. Uczniowie szkół podstawowych nr 313 i nr 300 w ciągu całego roku szkolnego (wrzesień 2018 - czerwiec 2019) wezmą udział w zajęciach stacjonarnych w szkole, zajęciach plenerowych i warsztatach, lekcjach muzealnych na Zamku Królewskim i w Ośrodku Karta (ul. Ludwika Narbutta 29). Każda grupa, klasa VI,VII lub VIII przygotuje scenariusze, pomoce naukowe, rekwizyty i inne atrybuty historycznej gry terenowej. SP nr 313 przygotowywać będzie zadanie związane z życiem średniowiecznej Warszawy, a SP nr 300 przygotuje grę o drogach Polaków ku niepodległości w aspekcie bezpośrednich źródeł historycznych (zdjęcia). W czerwcu przetestujemy efekty. SP nr 300 weźmie udział w grze przygotowanej przez SP nr 313 i odwrotnie. Dodatkowym elementem będzie utrwalenie stołecznych zabytków na artystycznych fotografiach, dokumentujących w formie reportaży proces realizacji projektu. Zdjęcia zostaną zaprezentowane na otwartym wernisażu z udziałem beneficjentów, rodziców i kadry pedagogicznej. Atutem dodatkowym pomysłu jest powstanie dwóch autorskich gier miejskich. Po zakończeniu projektu ich założenia będą dostępne za licencji Creative Commons na www.bezwizy.pl.

W każdej za szkół zrealizujemy 10 zajęć po 2 h.(część stacjonarnych, część poza szkołą)

Pierwsze zajęcia proponujemy 24.09,  8.00 - 9.40 albo we wtorek - godzina dostosowana do Państwa.

1. Fotoreportaż – rzemiosło czy artyzm.

Zajmiemy się sztuką fotografii w aspekcie przygotowań do gry terenowej o dawnej Warszawie. Pracować  będziemy nad technikami fotografowania i ich historią. Porozmawiamy o czułości matrycy, przesłonie, czasie naświetlania, balansie bieli. Uświadomimy dzieciom, jak ważna jest konsekwencja czynów przy doborze i kompozycji karu.  Wzorem będą dzieła mistrzów malarstwa i fotografiki. Wykorzystamy prace Bernarda Bellotta, dawne grafiki i ryciny przedstawiające Warszawę. Właściwe światło, perspektywa i precyzyjny dobór obiektów - zadania pozostają aktualne do dziś, mimo że częściej posługujemy się aparatem fotograficznym, niż pędzlem. Przy okazji poznamy tajniki pracy artystów uwieczniających architekturę, którzy często posługiwali się rodzajem prostego aparatu fotograficznego (camera obscura). Zajęcia stacjonarne - 2 godziny lekcyjne.

2. Czas budowania!

Warszawa jako ośrodek miejski Piastów mazowieckich, pojęcie lokacji na prawie magdeburskim i chełmińskim. Zwrócimy uwagę na znacznie większy wówczas w naszym regionie zakres praw kobiet. Odkryjemy ówczesną Warszawę jako typowe europejskie miasto lokacyjne, w swojej specyfice architektonicznej i prawnej przynależne do kręgu hanzeatyckiego. Przeanalizujemy jej organizację przestrzenną oraz gotycką architekturę świecką, której relikty można wyodrębnić w staromiejskiej zabudowie. Zajęcia w Stołecznym Centrum Edukacji Kulturalnej, ul. Jezuicka 4 - 2 godziny.

3. Czas władzy.

We wnętrzach naznaczonych majestatem króla przedstawimy ewolucję systemów władzy. W czasie lekcji muzealnej "Książę, król, prezydent" prześledzimy historię państwowości Polskiej. Zastanowimy się nad znaczeniem średniowiecznego powiedzenia „powietrze miejskie czyni wolnym”. Przeanalizujemy stosunki między panującymi a mieszkańcami dawnej Warszawy. Na konkretnych przykładach poznamy prawa i obowiązki średniowiecznych mieszkańców. W oparciu o pojęcia "wójt, burmistrz, ława miejska" określimy znaczenie słowa samorządność. Porównamy dawne i współczesne instytucje samorządowe oraz przeanalizujemy, jak zmieniał się na przestrzeni wieków ich stosunek do instytucji centralnych. Zajęcia w Zamku Królewskim w Warszawie - 2 godziny lekcyjne.

4. Panem nostrum cotidianum...

Pokażemy młodzieży sposoby przodków na zdobywanie „chleba powszedniego", zajmiemy się dawnymi rzemiosłami, materiałami i narzędziami używanymi  w wiekach średnich. Poznamy Warszawę w kontekście lokalnego  handlu mazowieckiego, ale również jako ważny ośrodek na szlakach łączących basen Morza Czarnego z Bałtykiem, Europę wschodnią z Zachodem. Przybliżymy realia życia mieszczan i omówimy rolę kupców w średniowiecznym mieście. Uzupełnieniem będzie warsztat, w czasie którego za pomocą dawnych technik i zrekonstruowanych narzędzi wykonamy drobną biżuterię z miedzianej blachy.Zajęcia w podziemiach kościoła M.B. Łaskawej,  ul.Świętojańska 10 - 2 godziny

5. Warszawa i jej sąsiedzi.

Oprócz fortyfikacji i związanej z nimi terminologii młodzież będzie miała okazję poznać warsztat profesjonalnego historyka. Umożliwi jej to samodzielne datowanie poszczególnych fragmentów murów. Wspólnie poszukamy odpowiedzi na pytanie, dlaczego młodziutkie miasto, założone na przełomie XIII i XIV wieku, zdeklasowało nobliwe założenia Płocka, Wyszogrodu, Zakroczymia czy niedalekiego Czerska. Przeanalizujemy kwestie nie zawsze pokojowych stosunków z potężnymi sąsiadami – Litwą, Rusią czy… Polską. Szczególną uwagę zwrócimy na całkowicie różne od obiegowej wizji stosunki z Zakonem Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego. Ostatnim elementem będzie warsztat, w czasie którego podzieleni na zespoły uczniowie wykonają poszczególne elementy (wieże, baszty, mury, bramy) z masy solnej, po czym zbudują model kompletnego systemu obronnego. Zajęcia stacjonarne - 2 godziny lekcyjne

6. Civis masoviensis  - obcy w Warszawie?

Strukturę społeczną, etniczną i religijną dawnych warszawiaków poznawać będziemy wędrując po mieście.   Wykorzystując historyczne źródła pisane (fragmenty dawnych dokumentów) i materialne (ukryte w przestrzeni miejskiej) będziemy obalać stereotypowe wyobrażenia patrycjatu, pospólstwa i plebsu. Poznając nazwiska średniowiecznych właścicieli nieruchomości (czyli dzisiejszych zabytków) nauczymy się identyfikować ich przynależność etniczną i drogą dedukcji szukać zaskakującego miejsca pochodzenia „ojców założycieli” miasta. Odwiedziny w dawnej dzielnicy żydowskiej (okolice ulicy Wąski Dunaj) będą okazją do ukazania roli tej mniejszości w życiu miasta i całego kraju oraz przyczyn jej daleko posuniętej odrębności. W części rekapitulacyjnej zastanowimy się nad czynnikami narodowotwórczymi oraz warunkami koniecznymi do koegzystencji tak różnorodnych mieszkańców.Spacer edukacyjny - historyczne centrum Warszawy - 2 godziny.

7. Rycerze i ich świat.

Rycerstwo było jednym z podstawowych stanów średniowiecznego społeczeństwa. W czasie lekcji muzealnej uczniowie doświadczą na sobie rycerskiej edukacji - od pazia do rycerza. Poznając obowiązki i przywileje stanu rycerskiego, ówczesnej elity, młodzież zapozna się ze skomplikowanym ceremoniałem władzy. Zaskakujące rezultaty edukacyjne przyniesie praktyczna możliwość "poczucia wagi bycia rycerzem", czyli przywdzianie zbroi..Zajęcia na Zamku Królewskim - 2 godziny lekcyjne.

8. Requiem aeternam.

Gotycka architektura sakralna i nagrobek ostatnich Piastów mazowieckich w katedrze św. Jana stworzą klimat do rozmowy o religijności mieszkańców średniowiecznej Warszawy, ich wizji życia doczesnego w kontekście tego, co po śmierci. Wprowadzimy  podstawową terminologię oraz pojęcie gotyku mazowieckiego. Pokażemy podstawowe symbole w sztuce i architekturze tamtych czasów. Przybliżymy rolę warszawskich zakonników i ich klasztorów – augustianów i bernardynów. Zajęcia połączymy z warsztatem śpiewu gregoriańskiego. Nauczoną pieśń będzie można usłyszeć w wykonaniu chętnych dzieci w katedrze.Zajęcia w katedrze św. Jana połączone ze spacerem edukacyjnym w okolicach świątyni - 2 godziny.

9. Finis coronat opus!

Celem tych zajęć jest dopracowanie zadań, które uczestnicy uprzednio wymyślili dla potrzeb gry miejskiej. Powstanie na nich spójna "karta zadań" do gry pod roboczym tytułem „Gdy Warszawa była młoda” (jego wersję ostateczną stworzą sami beneficjenci). Materiały zbierane będą przez cały czas realizacji programu. Każda z poprzednich jednostek warsztatowych pomyślana została tak, by można było samodzielnie dodawać do projektu nowe elementy...Zajęcia stacjonarne w szkole - 2 godziny lekcyjne.

10. Na ostatnim spotkaniu w szkole obejrzymy i omówimy zdjęcia. Przekonamy się, na ile twórczo udało się wykorzystać zdobytą wiedzę, sprawdzimy, jakie błędy popełniliśmy i wybierzemy najlepsze prace. Wspólniez prowadzącym uczestnicy wytypują zdjęcia, które po wydrukowaniu i oprawieniu "wezmą udział" w wernisażu, a później zawisną w szkole i zostaną przekazane młodzieży.Zajęcia stacjonarne - 2 godziny lekcyjne.

Po każdych zajęciach powstałe na nich zdjęcia(zabytków Warszawy i fotoreporterskie) zgrywane będą na dysk sieciowy, co umożliwi  edukatorowi prowadzącemu warsztaty fotograficzne rozeznanie się w efektach pracy i skorygowanie błędów.